Financiële samenvatting

Toelichting op in de tabel opgenomen afwijkingen. Voor een uitgebreide toelichting verwijzen we u naar de toelichting in de betreffende programma's

Resultaat Grondbedrijf
Het resultaat grondbedrijf bestaat uit meerdere componenten. Hoofdzakelijk wordt de balanswaardering positief beïnvloedt door de hogere grondprijzen uit het grondprijzenbesluit 2024. Dit heeft zijn uitwerking op de winstnemingen en ook op de bijstelling van de voorziening verliesgevende grondexploitaties. De voorziening is in 2023 met € 2,4 miljoen naar beneden bijgesteld. In de paragraaf grondbeleid vindt u de uitgebreide toelichting. Hierin is o.a. ook toegelicht dat de balanswaardering voor Brandevoort 2, conform de BBV-voorschriften, nog gebaseerd is op het oude plan voor Brandevoort.
Het uiteindelijke resultaat Grondbedrijf bedraagt € 2,9 miljoen voordelig en wordt toegevoegd aan de Algemene Reserve Grondbedrijf.

Resultaat Sociaal Domein
Het resultaat Sociaal Domein wordt bepaald uit het resultaat van de programma’s 2 Werk en Inkomen, 3 Zorg en Welzijn en 4 Jeugd en Onderwijs van deze jaarrekening, inclusief de hieronder genoemde resultaatbestemmingen voor deze programma’s. Hierop vindt een aantal correcties plaats die niet door het Sociaal Domein kunnen worden beïnvloed. Een voorbeeld hiervan zijn de onderhoudskosten van de gebouwen die ons eigendom zijn. Het uiteindelijke positieve resultaat van het Sociaal Domein bedraagt € 0,3 miljoen positief en is conform afspraak toegevoegd aan de reserve Sociaal Domein.
Daarmee wordt de reserve sociaal domein hoger dan de vastgestelde maximale hoogte van €10 miljoen. Voor een deel is dit toegestaan, omdat er tijdelijk middelen vanuit het koopkrachtfonds voor de minimaregeling en supersociaal gestort zijn (€ 1,5 miljoen).
We adviseren om deze reserve nu niet af te romen gezien de onzekerheden rond het sociaal domein en de kabinetsformatie. Bij de 1e Berap 2024 komen we met aanvullende voorstellen.

Overige afwijkingen

Programma 1 Integraal veiligheidsbeleid                  241 V
Dit hoofdproduct heeft een voordelig saldo van € 241.000. Het saldo wordt grotendeels veroorzaakt door de hogere baten van € 271.000 uit de hoger dan begrote compensatie voor de beveiligingskosten voor opvanglocaties vluchtelingen Oekraïne van € 292.000. Tegenover deze hogere baten staat een bedrag aan hoger gerealiseerde beveiligingskosten voor deze doelgroep. Deze hoger gerealiseerde beveiligingskosten worden voor een deel opgevangen door een lagere realisatie qua lasten voor cameratoezicht en lagere diverse overige uitgaven.

Programma 1 Brandweer                        233 V
Dit hoofdproduct heeft een voordelig saldo van € 233.000. Het voordelig verschil qua lasten wordt enerzijds veroorzaakt door € 112.000 lagere lasten voor gepland onderhoud aan het gebouw en anderzijds door € 95.0000 lagere lasten voor overige goederen en diensten.

Programma 2 Overschot Middelen opvang Oekraïners                   7.144 V
De omvang van de voor het kalenderjaar 2023 ingediende en door het Rijk toegekende aanvraag voor Bekostiging Opvang Ontheemden Oekraïne (BOOO) bedroeg € 13.100.000.
In de aanvraag en toekenning van de middelen wordt qua systematiek grotendeels uitgegaan van normvergoedingen ter compensatie van de werkelijke kosten. De in 2023 gerealiseerde kosten voor opvang van deze doelgroep bedroegen € 6.000.000. Hierdoor resteert een saldo aan overtollige middelen van € 7.100.000. Conform het advies van de VNG wordt voorgesteld overschotten op te sparen in een hiervoor afzonderlijk te vormen nieuwe reserve "Vluchtelingen Oekraïne" om toekomstige kosten gepaard gaande met lagere of mogelijk beëindigde vergoedingen te kunnen bekostigen. Extern onderzoek in opdracht van het Rijk heeft inmiddels al geleid tot het verlagen van deze normvergoeding 2023 ten opzichte van 2022.

Programma 6 Sport                           466 V
Het saldo wordt met name veroorzaakt door diverse mutaties binnen de baten en de lasten t.o.v. de begroting:

• De ontvangen specifieke uitkering Gala (Gezond en Actief leven akkoord)
• Positief saldo van lasten en baten voor het zwembad
• Positief saldo van lasten en baten voor de Braak

Minder uitgaven aan onderhoud binnen- en buitensport

• Een forse stijging van de energielasten voor de binnensportaccommodaties.

Programma 7 Economische en industriële zaken               536 V
Food Tech € 90.000 voordelig
In 2023 zijn diverse gesprekken gevoerd met het bedrijfsleven over het commitment en is er gewerkt aan een plan van aanpak. Om ondertussen de continuïteit van FTB te borgen, is besloten om voor 2023 een exploitatiesubsidie te verlenen. De benodigde subsidie bleek uiteindelijk lager uit te vallen dan vooraf was voorzien. Dat maakt dat er over 2023 een overschot is ter hoogte van €90.000.

Actieplan bedrijventerrein € 248.000 voordelig
Op de Helmondse bedrijventerreinen wordt door Stichting Bedrijventerreinen Helmond en de gemeente gewerkt aan meer veilige wandelpaden. Een belangrijk pilotproject hierin is het wandelpad nabij de Heibloemweg. De afstemming tussen SBH en de gemeente over rollen en verantwoordelijkheden heeft mede door personele wisselingen, meer tijd gekost.

Het Regionaal Ontwikkelfonds Werklocaties (ROW) biedt ondernemers aanvullende middelen om plannen mogelijk te maken, op het moment dat zij investeren op een bestaand bedrijventerrein in de regio. Op deze manier wordt een kwaliteitsimpuls gecreëerd op het bestaande terrein, wordt werkgelegenheid gecreëerd en wordt de concurrentiepositie van de regio versterkt. Na de evaluatie is het fonds in 2021 qua opzet gewijzigd op basis van de gedane bevindingen. Dit heeft geleid tot meer aanvragen. Omdat de selectiecriteria bij de beoordeling van de aanvragen vrij strikt zijn, maar ook omdat de markt het zelf oppakt, zijn er in 2023 geen aanvragen in het kader van het Regionale Ontwikkelfonds Werklocaties gehonoreerd en is de begrote onttrekking ad € 395.000 uit de reserve ROW ook niet nodig geweest.

Overige kleinere voordelen voor € 186.000.

Programma 8 Invoering omgevingswet                  699 V
Het saldo wordt met name veroorzaakt door het positief resultaat van de Omgevingswet. Minder uitgaven wordt veroorzaakt door vertraging in de afronding van een aantal producten en het niet kunnen invullen van (tijdelijke) vacatures.

Programma 8 Facilitair grondbeleid                     242 V
Het saldo wordt veroorzaakt door (veelal tussentijdse) resultaten op anterieure overeenkomsten. Deze resultaten hebben een incidenteel karakter.

Programma 8 Exploitatie gemeentelijke eigendommen            233 V
Dit hoofdproduct heeft een voordelig saldo van € 233.000. Het saldo wordt veroorzaakt door lagere baten van € 655.000 en lagere lasten van € 1.507.000. Hiertegenover staat een hogere storting ad € 619.000 in de egalisatiereserve onderhoud gebouwen. De belangrijkste afwijkingen zijn:

• De opbrengsten van huur en recht van opstal van gemeentelijke gebouwen, overhoeken, groen- en reststroken en overige gronden zijn € 182.000 lager dan geraamd. Dit wordt onder andere veroorzaakt door leegstand.
• Een aantal groen- en reststroken, overige gronden en een appartement zijn verkocht. De boekwinst (verkoopopbrengsten minus extra afschrijvingslasten) hiervan bedraagt € 289.000.
• De kosten voor het onderhoud van de gemeentelijke gebouwen die tot dit hoofdproduct behoren zijn circa € 476.000 lager dan geraamd. Dit saldo is toegevoegd aan de egalisatiereserve onderhoud gebouwen (vastgoed).
• Een lagere renteomslag van € 454.000 (zie toelichting hoofdstuk algemene dekkingsmiddelen).
• Een hogere toevoeging aan de egalisatiereserve onderhoud gebouwen (vastgoed) van € 619.000. Dit is het saldo op het onderhoudsbudget binnen programma 8 (HP890) van € 476.000 en een saldo van € 143.000 op het onderhoudsbudget binnen de andere programma’s.
• Overige nadelige afwijkingen van in totaal € 185.000.

Programma 10 Verkeer en vervoerbeleid                  774 V
Het voordeel heeft diverse oorzaken:

• Mobiliteitsvisie € 100.000 voordelig

• Verkeersveiligheid bij scholen € 205.000 voordelig

• Deelmobiliteit € 80.000 voordelig;

• Smart Mobility € 263.000 voordelig

• Renteomslag € 95.000 voordelig

Voor een uitgebreide toelichting verwijzen we u naar de toelichtingen in het programma 10.

Programma 11 Onderhoud wegen                     280 V
Aan het einde van het tweede kwartaal van 2023 is een bestek aanbesteed voor 2 jaar groot onderhoud asfaltverhardingen. Het asfaltonderhoud is door de slechte weersomstandigheden de laatste 3 maanden van het jaar niet uitgevoerd. Hierdoor is er voor 280.000 niet uitgevoerd in 2023.

Programma 11 Degeneratie inkomsten/ leges verhardingen            486 V
Er zijn meer degeneratievergoedingen in rekening gebracht dan verwacht.

Programma 11 Straatverlichting                     352 V
Door de hoge energielasten vanwege de energiecrisis 2022, is de inschatting van energielasten in de begroting van 2023 te hoog geweest en dat uit zich in een voordeel

Programma 11 Reiniging wegen                     -212 N
Het nadeel is ontstaan door de volgende oorzaken. Van 1 van de uitvoerende partners is een afrekening van € 60.000 over 2022 pas ontvangen in 2023. We verwachten voor 2023 hiervoor een nadeel van € 92.000. Daarnaast hebben we een overschrijding van € 42.000 door hogere kosten voor het reinigen van alle wijken en voor de bladcampagne. Tevens zijn er hogere kosten voor de inzet van de kleine veegwagen .

Programma 11 Groenvoorzieningen                     325 V
Het positieve saldo op het hoofdproduct groen wordt veroorzaakt door niet beïnvloedbare posten. Dit is een positief resultaat op de rente omslag (zie toelichting hoofdstuk algemene dekkingsmiddelen), inkomensoverdrachten, belastingen en degeneratievergoeding.

Programma 12 Milieubeheer                        590 V
In het kader van energiearmoede is een specifieke uitkering van het rijk ontvangen van € 196.000 Deze ontvangst is niet begroot en levert daarmee een voordelig resultaat. Hiernaast is op dat gebied minder gebruik gemaakt van de regeling energie armoede dan verwacht. Dit veroorzaakt een voordelig resultaat van € 335.000. Overige kleine verschillen leiden naar een voordeel van € 61.000.

Programma 13 Bestuur & organisatie/ Vrijval voorziening wethouders       564 V
Het saldo wordt voornamelijk veroorzaakt door een vrijval uit de voorziening wethouders vanwege de gestegen rente.

Algemene dekkingsmiddelen/ Organisatie algemeen               2.918 V
Op dit moment resteert nog € 820.000 flexibel formatiebudget. Vanaf 2024 is dit budget volledig ingezet. Dit voordeel wordt verder toegelicht bij het onderdeel overhead voor het totaalbeeld van personeel.
Daarnaast is er door € 575.000 nadelige fiscale afrekeningen voorgaande jaren zoals het jaarlijks te betalen bedrag aan werkkosten en correcties voor de BTW en het BTW-compensatiefonds welke betrekking hebben op boekjaren vóór 2023.
Centraal is € 3 miljoen aan budgetten opgenomen waarvan de kosten verspreid over de begroting worden gerealiseerd zoals personele inzet.
 Voor organisatieontwikkeling is € 190.000 minder onttrokken uit de reserve. Vanwege uitgaven voor crisis en herstel is minder onttrokken uit de reserve.

Algemene dekkingsmiddelen/ Onroerende zaak belasting            -655 V
Het saldo wordt voornamelijk veroorzaakt door een kleinere toename van de totale WOZ-waarden bij zowel woningen als niet-woningen dan waar in de tariefstelling rekening mee was gehouden. Dit heeft geleid tot een tekort van ongeveer € 400.000. Vanwege de kosten van no-cure-no-pay bureaus is er € 400.000 budget gevraagd. Rekening houdend met dit extra budget zijn de kosten bezwaarafhandeling met ongeveer € 300.000 onder de opgehoogde raming gebleven. De lasten van € 300.000 drukken op dit hoofdproduct waarmee het saldo is verklaard. Het budget is van € 400.000 is geplaatst op HP 960 waardoor deze saldi samengenomen worden in de verklaring.

Algemene dekkingsmiddelen/ Vennootschapsbelasting 2023               -2.054 N
Dit hoofdproduct heeft een nadelig saldo van € 2,054 miljoen. Dit heeft voornamelijk te maken met de in 2023 ontvangen voorlopige aanslag vennootschapsbelasting 2023 met een te betalen bedrag van € 2,064 miljoen.

Algemene dekkingsmiddelen/ Overige belastingen               -401 N
Het saldo wordt voornamelijk veroorzaakt door de actualisatie van de voorziening oninbare debiteuren/bedragen In totaal is de post opgehoogd met € 974.000. Daarnaast hebben we de verschuiving van het budget (€ 400.000) voor no-cure-no-pay toegelicht bij onroerendezaakbelasting. Tenslotte een verschil van € 173.000 bestaat uit diverse kleine afwijkingen.

Algemene Dekkingsmiddelen/ Overhead                  802 V
Het saldo wordt voornamelijk veroorzaakt door:

• Vanwege nieuwe regelgeving is er een voorziening gevormd voor verlofsparen. Deze wordt in 2023 aangevuld met € 900.000 vanwege gespaard verlof.
• Het tekort op ICT is € 870.000, vooral te verklaren door aanschaf extra hardware € 215.000 en de toegenomen licentiekosten van software € 460.000. Het resterende bedrag is opgebouwd uit diverse posten waaronder verbetering Financieel Systeem en het Belastingpakket. Voor ICT-projecten is € 2,15 miljoen minder uitgegeven, daarom is dat bedrag ook minder onttrokken aan de reserve automatisering.
• Het voordeel op HP992 doorbelasting overhead is bedoeld voor overhead in de breedste zin zoals ook de tekorten op ICT. Deze producten hebben een directe relatie met elkaar.

• De hulpkostenplaats Huisvesting/Facilitair heeft een nadelig saldo van ongeveer € 162.000.
• De hulpkostenplaats Multifunctionele Centra Vastgoed heeft een nadelig saldo van € 249.000 en wordt onder andere veroorzaakt door hogere kosten voor eigenarenonderhoud.  

Overige afwijkingen                           -35 N
Dit is het saldo van alle uitgaven en inkomsten van alle programma’s exclusief de hier apart benoemde onderdelen.