Publiekrechtelijke samenwerking vindt plaats op basis van de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr). Deze samenwerkingsverbanden zijn te omschrijven als verlengd lokaal bestuur. Onze gemeente neemt deel in de onderstaande gemeenschappelijke regelingen (GR-en):
- Metropoolregio Eindhoven
- Omgevingsdienst Zuidoost Brabant
- Veiligheidsregio Zuidoost Brabant
- GGD Brabant Zuidoost
- Reiniging Blink
- Senzer
Deze regelingen worden verderop in deze paragraaf apart toegelicht.
De kosten die wij hebben vanwege onze deelname in een gemeenschappelijke regeling zijn verplichte kosten. Deze moeten wij opnemen in onze gemeentelijke begroting. Jaarlijks ontvangen wij in het voorjaar de ontwerpbegrotingen voor het komende jaar van de 6 GR-en. Deze leggen wij voor aan uw raad. Uw raad heeft dan de mogelijkheid om een zienswijze over de ontwerpbegroting kenbaar te maken aan het algemeen bestuur van de gemeenschappelijke regeling.
In het algemeen geldt dat deelnemers aan gemeenschappelijke regelingen (mede)aansprakelijk zijn voor de dekking van eventuele tekorten. De tekorten die zij niet zelf kunnen opvangen (binnen hun weerstandsvermogen), worden naar rato van ons aandeel in de gemeenschappelijke regelingen omgeslagen naar onze gemeente.
Wijziging van de Wet gemeenschappelijke regelingen
Op 1 juli 2022 is deze wetswijziging in werking getreden. Het doel van deze wijziging is het versterken van de politieke verantwoording over de gemeentelijke samenwerking. Volksvertegenwoordigers krijgen meer mogelijkheden om hun controlerende rol in dit soort samenwerkingen in te vullen en te versterken. Deze mogelijkheden zijn deels in werking getreden per 1 juli 2022 en deels treden ze in werking per 1 juli 2024. Uiterlijk per 1 juli 2024 dienen bestaande (en eventuele nieuwe regelingen) in overeenstemming te zijn gebracht met de gewijzigde bepalingen.
Door de besturen van de Gemeenschappelijke regelingen GGD, ODZOB en VRBZO zijn, overeenkomstig de gewijzigde wet, ontwerp- wijzigingen medio 2023 in procedure gebracht voor zienswijzen door de raden. Door het bestuur van de Gemeenschappelijke regeling MRE is een ontwerp-wijziging in procedure gebracht voor reacties. De gemeenteraad van Helmond heeft op 31 oktober 2023 besloten zienswijzen c.q. een reactie kenbaar te maken. Na verwerking van de ingekomen zienswijzen/ reacties door de besturen, zal in 2024 de vaststellingsprocedure worden door lopen. De gemeenschappelijke regeling Senzer was in 2022 al in overeenstemming met de Wgr gebracht. Voor de gemeenschappelijke regeling Blink volgt dit nadat deze regeling is aangepast op het uittreden van Prezero.